เจ้า "ไม่ได้" เต็มใจสละอำนาจให้กับราษฏร
สมศักดิ์ เจียมธีรสกุล และ ประจักษ์ ก้องกีรติ อธิบายเจตนาที่แท้จริงในการสละอำนาจของรัชกาลที่ 7 ว่าจริงๆแล้วไม่ได้มี "ความเต็มใจ" ที่จะสละอำนาจอันเป็นของกษัตริย์อยู่เดิมให้เป็นของประชาชนอย่างที่กลุ่มนิ
ยมเจ้ามักจะกล่าวอ้างแต่อย่างใด หากแต่เกิดจากความไม่สามารถต่อลองอำนาจของกษัตริย์ได้ลงตัว จนนำไปสู่การสละราชสมบัติและเขียนพระราชหัตถเลขาสละราชย์ "ข้าพเจ้ามีความเต็มใจที่สละอำนาจอันเป็นของข้าพเจ้าอยู่แต่เดิมให้แก่ราษฎรโดยทั่วไป..." ที่กลุ่มนิยมเจ้ามักจะกล่าวอ้างเป็นหลักฐานชิ้นสำคัญของคำอธิบายแนวคิดกษัตริย์นักประชาธิปไตย
ในประเด็นนี้สมศักดิ์ และ ประจักษ์ อธิบายในตอนหนึ่ง ดังนี้:
"ความขัดแย้งที่ ร.7 มีต่อคณะราษฎรอันนำไปสู่การสละราชย์ในเดือนมีนาคม 2477 (2478 ตามปฏิทินปัจจุบัน) นั้น ไม่เกี่ยวกับประชาธิปไตยแต่อย่างใด แต่คือการที่ทรงพยายามต่อรองขอเพิ่มพระราชอำนาจของพระองค์เองในระดับที่คณะราษฎรไม่อาจยอมรับได้ เดิมทีเดียว ร.7 เพียงแต่ใช้การขู่สละราชย์เป็น “อาวุธ” ต่อรองเท่านั้น แต่เมื่อขู่มากๆเข้าแล้วอีกฝ่ายไม่ยอมทำตาม จึงต้องทรงสละราชย์จริงๆ
อย่างไรก็ตาม ในการที่ทรงนิพนธ์พระราชหัตถเลขาสละราชย์นั้น ร.7ทรงหลีกเลี่ยงที่จะกล่าวถึงข้อเรียกร้องรูปธรรมของพระองค์ แต่ทรงหันเข้าหาหลักการประชาธิปไตยอันสูงส่งแทน (เช่น การที่รัฐบาลไม่ยอมให้พระองค์มีบทบาทในกระบวนการทางเมืองมากขึ้นกลายเป็น “คณะรัฐบาล…ไม่ยินยอม…ให้ราษฎรได้มีโอกาสออกเสียงก่อนที่จะเปลี่ยนหลักการและนโยบายสำคัญอันมีผลได้เสียแก่ราษฎร” ฯลฯ) ซึ่งทำให้พระราชหัตถเลขามีศักยภาพที่จะกลายเป็นเอกสารสำหรับใช้โฆษณาชวนเชื่อต่อต้านรัฐบาลไปทันที อันที่จริง อาจกล่าวได้ว่านั่นเป็นพระราชประสงค์ของพระองค์ด้วย เห็นได้จากการที่ทรงมีพระบรมราชโองการมายังรัฐบาลว่า “ขอให้ประกาศพระราชหัตถ?เลขาทรงสละราชสมบัตินั้นแก่ประชาชนให้ทราบทั่วกันด้วย” (หนังสือสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัตติวงศ์ ผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ ถึงพันเอกพระยาพหลพลพยุหเสนา, 4 มีนาคม 2477)"
สมศักดิ์ เจียมธีรสกุล และ ประจักษ์ ก้องกีรติ, "พระราชหัตถเลขาสละราชย์ ร.7: ชีวประวัติของเอกสารฉบับหนึ่ง"
3 มีนาคม 2553
http://www.facebook.com/l.php?u=http%3A%2F%2Fsomsakwork.blogspot.co.uk%2F2010%2F03%2F7_03.html&h=DAQG2Tnhl
ั
ข้อความในพระราชหัตถเลขาก็เอามาพูดไม่ครบ
มันเกิดทันหรอ มาทำเป็นสู่รู้พระราชหฤทัยของพระองค์