วาทะเทพแห่งปี "ทักษิณไม่ได้ทำผิดกฎหมาย แต่ทำสิ่งที่กฎหมายห้าม" ... โดย อิเป็ดเหลิม ก๊าบๆ
"ท่านทักษิณไม่ได้ทำผิดกฎหมาย แต่ทำสิ่งที่กฎหมายห้าม" คำสัมภาษณ์ของ ร.ต.อ.เฉลิม อยู่บำรุง รองนายกรัฐมนตรี ที่ระบุก่อนที่่จะเตรียมการให้ "พ.ต.ท.ทักษิณ ชินวัตร" นักโทษคดีอาญา กลับเมืองไทยในปลายปีนี้
การเล่นสำบัดสำนวนกฎหมายของ ร.ต.อ.เฉลิม ครั้งนี้ ทำให้อ้าปากหวอกันทั้งแวดวงว่า มันคืออะไรหว่า!!! อย่างไรก็ตาม เกี่ยวกับเรื่องหลักข้อกฎหมายที่เฉลิมได้กล่าวนี้ ได้มีนักนิติศาสตร์หลากสำนักต่างออกมาแสดงความคิดเห็นตอกกลับเฉลิมไว้หลายท่าน
คมสัน โพธิ์คง รองอธิการบดี มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช แสดงความเห็นว่า ก่อนอื่นต้องเข้าใจความหมายของกฎหมายแพ่งและอาญา ง่ายๆ คือ กฎหมายแพ่ง เป็นการวางกฎเกณฑ์ตั้งแต่แรกเกิดจนกระทั่งตาย ว่าทำอะไรได้บ้าง และต้องทำภายใต้กฎเกณฑ์อันนั้นหรือสิ่งที่ทำได้ ขณะที่กฎหมายอาญา คือสิ่งตรงกันข้าม เป็นกฎเกณฑ์ว่าด้วยข้อห้าม การกระทำความผิดของคน ซึ่งลักษณะความผิดก็คือการกระทำที่กฎหมายห้าม ลักษณะการกระทำที่ห้ามไม่ให้ทำ ถือว่าความผิด และนำไปสู่ความรับผิดทางอาญา นั่นคือความรับผิดชอบ
"การที่คุณเฉลิมออกมาพูดว่าคุณทักษิณไม่ได้ทำผิดกฎหมาย แต่ทำสิ่งที่กฎหมายห้ามนั้น ก็เท่ากับมัดปากตัวเองว่า ทำผิดกฎหมาย เพราะทำในสิ่งที่กฎหมายห้ามคือทำความผิดแล้ว ฉะนั้นหลีกหนีไม่รับผิดทางอาญาไม่ได้ เพราะมันคือการทำผิดกฎหมาย และต้องรับผิดชอบ สิ่งที่คุณเฉลิมพูดมันขัดแย้งกันในตัว เพราะการกระทำผิดกฎหมาย กฎหมายอาญาห้ามเอาไว้ ซึ่งนำไปสู่ผลการรับผิดทางอาญา นั้นคือการลงโทษ 5 สถาน ตั้งแต่ประหารชีวิต ไล่ไปจนถึงยึดทรัพย์" พร้อมกันนี้ คมสัน ยังกล่าวว่า คุณเฉลิมเล่นคำ ทำให้ชาวบ้านสับสน เข้าใจไขว้เขว ให้เห็นว่าไม่มีความผิด แต่ความจริงมันคือความผิด สำหรับผม เขาไม่ใช่กูรูกฎหมาย เป็นแค่รูเท่านั้น คุยแบบนี้ไม่ใช่นักกฎหมาย เป็นการกะล่อน เล่นคำ แต่ความหมายเหมือนเดิม คือความผิดอยู่ดี ในเชิงนักกฎหมาย ไม่มีการเล่นคำ มีแต่นักการเมืองที่เรียนกฎหมายเท่านั้น เพื่อรับใช้ใคร หรืออะไร ก็ต้องเติมกันเอาเอง นักกฎหมายใช้จริยธรรมของการเป็นนักกฎหมาย ไม่มีการบิดเบือนข้อกฎหมาย บิดเบือนหลักการกฎหมาย ทฤษฎีของกฎหมาย แต่ถ้าเขาเป็นนักการเมือง ก็เป็นอีกเรื่องหนึ่งเขาก็ไม่ใส่ใจ เขาพูดอะไรได้อยู่แล้วด้าน นนทวัชร์ นวตระกูลพิสุทธิ์ อาจารย์กฎหมายจากมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ก็ตั้งข้อสังเกตเช่นกันว่า
สิ่งที่คุณเฉลิมพูด ตรรกะคืออะไร บอกว่าไม่ได้ทำผิดกฎหมาย แต่ทำสิ่งที่กฎหมายห้าม ตัวผู้พูดก็เรียนจบกฎหมายเหมือนกัน ซึ่งข้อมูลพื้นฐานต้องเคลียร์เสียก่อน นักวิชาการถึงจะให้ข้อมูลต่อได้ว่าที่พูดเช่นนี้ถูกต้องหรือไม่ "เราไม่ใช่ผู้พูด เราจะไปอธิบายแทนเขาไม่ได้ พอเราอธิบาย เขาก็สามารถบอกมาได้ว่าคุณตีความไม่ถูก แล้วในฐานะที่เขาเป็นผู้พูด เขาเป็นฝ่ายอธิบายได้ดีที่สุดแล้วตอนนี้ ซึ่งประชาชนสับสนแล้วตอนนี้ว่ามันคืออะไร ว่าไม่ได้ทำผิดกฎหมาย กับการกระทำสิ่งที่กฎหมายห้าม หากว่ามันไม่เหมือนกัน มันคืออะไร ที่ท่านพูดออกมา เพราะท่านก็จบกฎหมายมาเหมือนกัน เป็นดอกเตอร์ด้วย" นักกฎหมายจากรั้วโดมระบุถึงผลเสียจากคำพูดทางกฎหมายที่สร้างความสับสนให้ประชาชน และมองว่า ด้วยฐานะทางการเมืองระดับ "รองนายกรัฐมนตรี" ที่ออกมาพูด ย่อมสร้างน้ำหนักมากพอในสังคม และส่งเสียงดังได้พอสมควร
อาจารย์ที่สอนกฎหมายมายังตอกย้ำว่า เบื้องต้น "คุณเฉลิม" ต้องอธิบายให้ชัดเจนเสียก่อน ที่พูดหมายความว่าอย่างไร อธิบายให้ได้ว่าแตกต่างกันอย่างไร ทั้งสองสิ่งนี้ นี้คือข้อมูลพื้นฐานเบื้องต้นที่นักกฎหมายจะได้ช่วยกันอธิบายต่อว่าผิดหรืออย่างไร เพราะอะไร
ในขณะที่ สมศักดิ์ เธียรจรูญกุล นักนิติศาสตร์จากมหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช มองว่า
ไม่ได้มีอะไรเลย ไม่ได้มีความแตกต่างกันเลย เป็นเพียงการเล่นคำเท่านั้น สำคัญคือความหมายของ "สิ่งเดียวกัน" คือการทำความ "ผิดกฎหมาย" แล้วแต่ว่าจะเป็นการทำความผิดกฎหมายสาขาไหน ไม่ว่าจะเป็นกฎหมายแพ่ง กฎหมายอาญา กฎหมายรัฐธรรมนูญ ก็ต้องดูกันไป 
