กรุงเทพธุรกิจ
หลังจากที่ นายนิวัฒน์ธำรง บุญทรงไพศาล รองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์ ออกมายอมรับว่า บริษัท เป่ยต้าฮวง ประเทศจีน ซึ่งเป็นบริษัทคู่ค้าข้าวแบบรัฐต่อรัฐ (จีทูจี) กับไทย ได้ยกเลิกสัญญาการสั่งซื้อข้าวจำนวน 1.2 ล้านตันไปแล้วจริง เนื่องจากเป็นบริษัทรัฐวิสาหกิจของมณฑลไม่ใช่รัฐวิสาหกิจกลาง กลัวว่าจะเกิดปัญหา หากคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.) ได้ระบุในขั้นตอนการสอบสวนว่าการซื้อขายข้าวแบบจีทูจีต้องเป็นรัฐวิสาหกิจกลางเท่านั้น ซึ่งเรื่องนี้ทางบริษัทของจีนอาจเข้าข่ายมีปัญหา เขาจึงตัดสินใจยกเลิกสัญญา
นายวิชัย ศรีประเสริฐ นายกกิตติมศักดิ์สมาคมผู้ส่งออกข้าวไทย กล่าวว่า การที่บริษัท เป่ยต้าฮวง ยกเลิกซื้อข้าว 1.2 ล้านตัน กับกรมการค้าต่างประเทศ กระทรวงพาณิชย์ มองว่ากรณีดังกล่าวไม่ใช่การซื้อขายจีทูจีอยู่แล้ว ตนได้สอบถามไปยังบริษัทคอฟโก และมีหนังสือยืนยันจากบริษัทคอฟโก ว่า การนำเข้าข้าวของรัฐบาลจีนทั้งหมดต้องผ่านบริษัทคอฟโกเท่านั้น เพราะจีนมีโควตานำเข้าข้าวที่กำหนดไว้ในแต่ละปี ซึ่งผูกพันไว้กับองค์การการค้าโลก (ดับเบิลยูทีโอ) "การขายข้าวจีทูจีให้กับบริษัทจึงเป็นไปไม่ได้แต่แรกอยู่แล้ว"
"วิชัย"อัดจีทูจีลวงขายให้บริษัทหน้าม้ารัฐ
นายวิชัย กล่าวว่า กรณีการซื้อขายรัฐต่อรัฐหรือจีทูจีที่เปิดเจรจากัน มีกลุ่มบริษัทที่เป็นหน้าม้าของรัฐบาลมาประมูล ซึ่งรัฐบาลมักจะปกปิดการประมูล ขายให้ใคร ราคาเท่าไร ซึ่งไม่เข้าใจว่าทำไม ไม่เปิดเผย สมาคมผู้ส่งออกข้าวเองไม่เห็นด้วยกับการทำอะไรของรัฐ ที่เป็นข้อกังขาอยู่ตลอดเวลา
"ต้องขายโดยเปิดเผย ไม่ใช่ขายจีทูจีอย่างที่รู้กัน มีหน้าม้ามารับ แล้วไปขายต่อให้พ่อค้าคนอื่น ราคาต่ำกว่าตลาดมาก คณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.) ก็เริ่มเปิดเผยข้อมูลออกมาเรื่อยว่า จีทูจีไม่จริง"
เขาระบุว่า การที่รัฐตั้งโจทย์ซื้อข้าวเปลือกแพง แต่เวลาที่นำข้าวมาขาย ระบุว่าเป็นจีทูจี แต่ปรากฏว่าเงินไปส่งคืนเข้ารัฐเพียงเล็กน้อย โดยลงทุนจ่ายเงินซื้อข้าวไป 7.8 แสนล้านบาท แต่กลับขายคืนได้เพียง 1.4 แสนล้านบาทระยะเวลา 2 ปี 4 ฤดูกาลผลิตที่ผ่านมา แสดงให้เห็นว่า 1.ขายไม่ได้เงิน 2.ขายราคาถูกอย่างไม่น่าเชื่อ 3.ขายข้าวไม่ได้เลย เป็นเอกชนทำอย่างนี้ไม่ได้เพราะเจ๊งแน่นอน
"ที่ผ่านมาผู้ส่งออกยอมกัดฟัน รู้ทั้งๆ ที่รู้ต้องไปซื้อข้าวจากหน้าม้าของรัฐบาล ในแต่ละปีรัฐบาลซื้อ 13 ล้านตันข้าวสาร ไม่มีข้าวให้เราซื้อ พอรัฐประมูลโดยตรง บอกราคาไม่ดียกเลิก แต่ไปบอกขายเป็นจีทูจีเป็น 10 ล้านตัน ขายให้พรรคพวกไปถูกๆ แล้วพรรคพวกรัฐมาขายต่อให้เราอีกที ผมเชื่อร้อยเปอร์เซ็นต์จีทูจีลวง เราเป็นพ่อค้า เรารู้ จีทูจีเป็นการโกหกประชาชน"
ย้ำจีทูจีจีนต้องผ่านคอฟโกรายเดียว
เขากล่าวว่า กรณีจีทูจีกับจีนนั้น โดยข้อเท็จจริงปรากฏเป็นที่รับทราบโดยทั่วกันว่าถ้าจะทำจีทูจีกับจีนนั้น ต้องดำเนินการกับบริษัทคอฟโกเท่านั้น ซึ่งเป็นรัฐวิสาหกิจที่ถูกต้องจากรัฐบาลกลางของจีน เช่น กรณีที่นายกรัฐมนตรีเยือนไทยแล้วตกลงซื้อข้าว 1 ล้านตัน ในเวลา 5 ปี อันนี้เป็นจีทูจี เพราะเขาเอาคอฟโกมา ไม่ใช่บริษัทจีเอสเอสจีอะไรที่กล่าวถึงกัน เป็นหน่วยรัฐวิสาหกิจหรือไม่ ไม่ทราบ ถ้าเป็นก็ไม่สามารถซื้อหรือทำสัญญาได้ เพราะจีนได้ตกลงข้อผูกพันกับองค์การการค้าโลก (ดับเบิลยูทีโอ) ขอไม่ให้ข้าวเป็นสินค้าเสรี เพื่อที่รัฐบาลจะยังสามารถควบคุมได้ โดยการควบคุมการจัดสรรโควตาผ่านคอฟโก
ส่วนการขาดทุนจากการจำนำข้าวนั้นเขาประเมินว่าใน 2 ปีที่รัฐบาลทำโครงการตัวเลขจะอยู่ใกล้เคียงกับ 5 แสนล้านบาท ในเงื่อนไขว่าข้าวที่เหลือในโกดังไม่เน่าเสียและขายได้ราคาพอสมควร
จีนสอบ'เป่ยต้าฮวง'ทำสัญญาจีทูจีไทย
แหล่งข่าวจากวงการค้าข้าว กล่าวถึงสาเหตุที่เป่ยต้าฮวง แจ้งยกเลิกสัญญาซื้อข้าวไทย 1.2 ล้านตัน ว่าข้อเท็จจริงแล้วเกิดจากรัฐบาลจีนไม่พอใจ ที่ไทยระบุว่ามีการทำสัญญาขายข้าวจีทูจีให้จีน 1.2 ล้านตัน เรื่องดังกล่าวสร้างความไม่พอใจให้กับรัฐบาลจีนมาก เนื่องจากบริษัท เป่ยต้าฮวง เป็นเพียงรัฐวิสาหกิจของมณฑลเฮยหลงเจียงเท่านั้น แต่ทางการไทยระบุว่าเป็นการขายข้าวแบบจีทูจี ซึ่งเป็นเรื่องที่ไม่ถูกต้อง หากจะบอกว่าขายข้าวแบบจีทูจีได้ ฝ่ายจีนจะต้องทำสัญญาผ่านบริษัท คอฟโก เท่านั้น เพราะเป็นรัฐวิสาหกิจของจีนที่สามารถทำสัญญาจีทูจี แต่หากไปซื้อขายกับบริษัทต่างๆ ในแต่ละมณฑล จะกล่าวอ้างว่าเป็นจีทูจีไม่ได้
"การเซ็นสัญญาของไทยเมื่อปลายเดือนพ.ย. 2556 ไม่ได้เป็นลักษณะการขายข้าวจีทูจี อย่างที่กระทรวงพาณิชย์อ้างว่าไม่ได้ เรื่องดังกล่าวกลายเป็นเรื่องใหญ่โตของรัฐบาลจีนช่วงที่ผ่านมา โดยรัฐบาลจีนได้เรียกประธาน เป่ยต้าฮวง สอบถามข้อเท็จจริงกรณีที่ไทยระบุว่ามีการลงนามซื้อข้าวจีทูจีกับผ่านเป่ยต้าฮวง แต่ประธานบริษัทได้ปฏิเสธว่าไม่ทราบเรื่อง รัฐบาลจีนจึงขอให้ เป่ยต้าฮวง แก้ปัญหาที่เกิดขึ้น เพราะไม่ต้องการให้ไทยระบุว่าการเซ็นสัญญาขายข้าวจำนวนดังกล่าวเป็นแบบจีทูจี ที่สำคัญ เป่ยต้าฮวง ไม่สามารถเซ็นสัญญาแบบจีทูจีได้" แหล่งข่าวกล่าว และว่าการที่กระทรวงพาณิชย์กล่าวอ้างว่ามีการซื้อขายจีทูจีให้กับจีนนั้น แต่ในความเป็นจริงแล้วไม่ใช่ จึงไม่แน่ใจว่าผู้ที่เข้ามาทำสัญญาซื้อขาย เป็นหน่วยงานใด
อย่างไรก็ตาม การลงนามในสัญญาซื้อขายสินค้าเกษตรระหว่างรัฐบาลไทยกับรัฐบาลจีนครั้งนั้น โดยมีอธิบดีกรมการค้าต่างประเทศ เป็นผู้ลงนามสัญญาซื้อขายสินค้าเกษตรแบบรัฐต่อรัฐ (จีทูจี) กับ บริษัท Beijing Great Northern Wilderness Rice Industry สังกัดบริษัท เป่ยต้าฮวง กรุ๊ป ของกรมการเกษตร มณฑลเฮยหลงเจียง สาธารณรัฐประชาชนจีน เพื่อซื้อข้าวขาว 5% และปลายข้าว ปริมาณรวม 1.2 ล้านตัน ไปเมื่อวันที่ 20พ.ย. 2556 ในวันนั้นได้ มีนายนิวัฒน์ธำรง ร่วมเป็นสักขีพยานพิธีลงนามสัญญาซื้อขายด้วย
นายนิวัฒน์ธำรง ยังให้สัมภาษณ์ว่าการซื้อขายอ้างอิงตามราคาตลาดโลก แบบซื้อหน้าคลัง (เอ็กซ์แวร์เฮ้าส์) กำหนดส่งมอบล็อตแรกในเดือนธ.ค. 2556 เฉลี่ยเดือนละ 5 หมื่นตัน โดยผู้ซื้อจะรับผิดชอบปรับปรุงสภาพและการขนส่ง ผ่านว่าจ้างเอกชนไทยแห่งหนึ่ง มาเป็นผู้ดำเนินการทั้งหมด
ยันจีนนำเข้าข้าวไทยน้อยมาก
ร.ต.ท.เจริญ เหล่าธรรมทัศน์ นายกสมาคมผู้ส่งออกข้าวไทย กล่าวว่าโควตานำเข้าข้าวของจีนแต่ละปี จะจัดสรรตามประวัติการนำเข้าข้าวของแต่ละบริษัท จากปริมาณที่ผูกพันไว้ 5.5 ล้านตัน เป็นข้าวเมล็ดสั้นครึ่งหนึ่งที่เหลือเป็นข้าวเมล็ดยาวแบบที่ไทยส่งออก โควตาประมาณ 2.5 ล้านตัน แต่ละปีจะจัดสรรให้รายบริษัท เพื่อให้นำเข้าได้ในอัตราภาษี 1% แต่หากเกินจากนี้ต้องเสียภาษี 65% โดยสมาคมผู้ส่งออกข้าวได้รับสิทธิจากการลงนามเอ็มโอยูกับบริษัทคอฟโก เมื่อครั้งนายกรัฐมนตรีจีนเยือนไทย 1 ล้านตัน ส่งมอบเป็นเวลา 5 ปี ไทยจะมีโควตาที่เพิ่มพิเศษกว่าประเทศอื่นปีละ 2 แสนตัน (ออนท็อป) เป็นการสร้างโอกาสทางการค้าที่เพิ่มขึ้นไม่ใช่การผูกพันว่าจีนต้องซื้อจากไทยในปริมาณดังกล่าว
ทั้งนี้ สถิติที่จีนนำเข้าข้าวจากไทยเฉลี่ยปีละไม่กี่แสนตัน แต่ที่ผ่านมารัฐบาลได้ระบุว่ามีการขายข้าวให้จีนหลักล้านตัน อาจเป็นข้อมูลที่ต้องตรวจสอบ เพราะสถิติการส่งออกจริง ฟ้องว่าไทยไม่ได้ขายข้าวให้จีนปริมาณมากอย่างที่รัฐบาลได้กล่าวว่าได้ขายจีทูจีกับจีนไว้ก่อนหน้านี้
ชี้"เป่ยต้าฮวง"ไม่น่าซื้อขายจริง
แหล่งข่าวจากผู้ส่งออกข้าว กล่าวว่า เป่ยต้าฮวง เป็นบริษัทขนาดใหญ่ของจีน ที่มีการนำเข้าข้าวในแต่ละปีจำนวนมาก แต่ในทางปฏิบัติกรณีการซื้อข้าวจากไทยมีข้อสังเกตว่า บริษัทดังกล่าวได้โควตานำเข้าข้าวที่เป็นข้าวเมล็ดสั้น ซึ่งเป็นคนละชนิดกับข้าวของไทย จึงไม่น่าจะมีการซื้อขายได้จริง นอกจากนี้การจะซื้อข้าวแบบจีทูจี ยังเป็นข้อถกเถียงว่าต้องผ่านบริษัทคอฟโกหรือไม่ เพราะขณะนี้บริษัทคอฟโก ได้แปรสภาพเป็นบริษัทมหาชน แต่มีรัฐบาลถือหุ้น 100% มีความคล่องตัวในการทำงานมากขึ้น
หมอวรงค์ชี้ล้ม'จีทูจี'หวั่นมีความผิด
นายแพทย์วรงค์ เดชกิจวิกรม อดีต ส.ส.พิษณุโลก พรรคประชาธิปัตย์ กล่าวว่ากรณีที่นายนิวัฒน์ธำรง ยอมรับว่าบริษัทจีนในเครือเป่ยต้าฮวง ล้มสัญญาซื้อข้าวรัฐบาลไทย เพราะเกรงว่าจะมีโทษ
นายแพทย์วรงค์ กล่าวว่า การซื้อขายแบบหน้าคลังโดยไม่มีสัญญาจริง แต่เป็นเครือข่ายที่มาทำเหมือนกับสยามอินดิก้า เป็นเครือข่ายม่วงสามสิบ จ.อุบลราชธานี เพราะการซื้อขายหน้าคลังแบบจีทูจีไม่มีประเทศไหนในโลกเขาทำกัน จนกระทั่งคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.) ออกมาชี้มูลเรื่องจีทูจีปลอม ก็เลยทำให้เกิดความกลัวว่าจะติดคุก ที่นำจีทูจีปลอมมาอ้างเป็นความผิดซ้ำซาก
"ขอย้ำว่าสัญญาดังกล่าวไม่มีจริงจึงล้มเพราะกลัวติดคุก ถึงเวลาที่รัฐบาลต้องพูดความจริง"
นายแพทย์วรงค์ กล่าวว่ากรณีข้าวเหนียวจากโรงสีอุดรประเสริฐผล ที่ส่งโรงสีโชควรลักษณ์ และโรงสีสิงห์โตทอง โดยในส่วนที่สูญหายคือข้าวที่ต้องส่งให้โรงสีโชควรลักษณ์ 3.4 ล้านตัน หายไปในระหว่างการขนส่งระหว่างวันที่ 5 มี.ค. 2556 เหตุการณ์เกิดนานแล้วเหตุใดจึงเพิ่งมีการแจ้งว่าสูญหาย
ทั้งนี้ ข้าวเหนียวดังกล่าวให้บรรจุถุงขาย 1.8 ล้านตัน ทยอยขายเดือนละ 3 แสนตัน นับตั้งแต่เดือนม.ค. 2556 เป็นต้นไป ดังนั้นการขนย้ายเดือนมี.ค. เป็นสัญญาที่เซ็นในเดือนก.พ. แต่จากการตรวจสอบพบว่ามีการทำข้าวเหนียวถุงจริงเพียง 10% นอกนั้นมีแต่กระดาษเท่านั้น ทำให้เกิดไฟลนก้น เพราะประชาธิปัตย์ยื่นร้องต่อ ป.ป.ช. ช่วงที่ผ่านมาจึงพยายามหาแพะ ปัดความรับผิดชอบจากฝ่ายการเมือง และข้าราชการระดับสูง ให้หลุดจากการทุจริตข้าวถุง โดยอ้างว่าข้าวหายเพื่อหาแพะมารับผิดชอบแทนในระหว่างที่ ป.ป.ช.กำลังตรวจสอบ
