Huligan

เจ็บแล้วจำคือคน เจ็บแล้วทนคือ... 

ประชาธิปไตยคอรัปชั่นพวกมากลากไป เสียงส่วนใหญ่โกงได้อย่างถูกต้อง ส่งเสริมทุนนิยมต่างประเทศ ขายสมบัติชาติ

กับ

เผด็จการเกลียดคนโกง ผลประโยชน์ชาติเป็นหลักห้ามมีกินเล็กกินน้อย คอรัปชั่น ขายชาติ คดโกง ฆ่าแม่มไม่ปราณี

 

คิดว่าอันไหนดีกว่ากันล่ะครับ

 

ผมว่า ไม่ว่า ประชาธิปไตย หรือ เผด็จการ มันไม่มีดี มีเลวตายตัว มันต้องดูองค์ประกอบ

 

ไม่ได้หมายความว่า ประชาธิปไตย จะวิเศษ วิโส เป็น สิ่งดีแท้แน่นอน เป็น กฏ ของความดี

 

ถ้าไม่ใช่ประชาธิปไตย ถือว่า ปกครองแบบอื่นเลวหมด

ไอ้ ประชาธิปไตย แบบนั้นแหละที่เรียกว่า เผด็จการ

ผมเป็นพวกค่อนข้างไปทาง Utilitarinist >> ผมเชื่อแบบนี้เหมือนกัน

คือไม่ว่าระบอบการปกครอง ศีลธรรม กฏหมาย หรือศาสนา สุดท้ายมันก็คือเครื่องมือในการทำให้สังคมอยู่รอดได้

แต่มันไม่ใช่หลักการที่เราจะต้องไปกอดไว้หรือตายเพื่อมัน

วันใดสถานการณ์หรือปัจจัยไม่เอื้ออำนวย ผมก็พร้อมจะเปลี่ยนเครื่องมือได้เสมอ โดยไม่แคร์ว่าจะต้องยึดติด

เช่นยกตัวอย่างง่ายๆ ศีลข้อ 1 โดยภาวะปกติมันก็เป็นของดี แต่ถ้าวันนึงมีโจรขึ้นบ้านผม และมีอาวุธร้ายแรงอยู่ในมือ แต่ผมมีปืนและเห็นมันก่อน ผมก็ไม่แคร์เลยที่จะทิ้งศีลข้อ 1 แล้วเอาเครื่องมือที่เรียกว่าสัญชาตญาณดิบมาใช้แทน เพราะ ณ เวลานั้น สัญชาตญาณดิบ(ซึ่งเคยเป็นเครื่องมือเอาตัวรอดของเรามาก่อนในยุคหินก่อนจะมีศาสนาหรือกฏหมาย)คือเครื่องมือที่เหมาะสมที่สุด

เช่นเดียวกัน ระบอบประชาธิปไตย หรือการลงคะแนนเสียง มันก็แค่เครื่องมือหนึ่งในการหาทางออกที่เรียบง่ายในภาวะที่สังคมยังปกติ แต่ผมไม่เชื่อว่ามันจะใช้ได้กับทุกสถานการณ์เช่นกัน

โชว์เฮี้eแบบโกอินเตอร์ซะแล้นนน...

1. เธอบอกให้ โยนหินลงทะเล ที่สิงห์บุรี เพื่อซ่อมประตูน้ำ (สิงห์บุรีไม่มีทะเล)

2. เธอปลูกหญ้าแพรก เพื่อชะลอน้ำ

3. เธอเป็นนายกฯ ที่ขาดโพยไม่ได้

4. เธอบอกว่า ชาวยโสธร อยากเห็นนโยบายประกันราคาข้าวกลับมาใช้อีก

5. เธอบอกว่าจะจัดซื้อเรือดำน้ำ(ดันน้ำ)

6. เธออ่าน 53,918ล้าน เป็น ห้าหมื่นสามแสนเก้าร้อยสิบแปดล้าน

7. เธออุปโลกน์ เดือนพฤศจิกาคม ขึ้นมา

8. เธอบอก ฮิลลารี ว่าเธอจะ overcome (เอาชนะ) ฮิลลารี

9. เธอบอกว่า หาดใหญ่ เป็นจังหวัด

10. เธอบอกว่า ซิดนีย์ เป็นประเทศ

11. เธออ่าน คอนกรีต เป็น คอ นก รีต

12. เธออ่าน thank you(3times) ว่า แทงค์กิว ทรี ทามส์

13. เธอท่องนะโม3จบว่า นะโม นะโม นะโม

14. เธอบอกว่า นายกฯ มาเลเซียเป็น ประธานาธิบดี มาเลเซีย

15. เธอว่า 10ประเทศในอาเซียน มีประชากร ครึ่งหนึ่งของโลก

16. เธอนำ EM ball ไปใส่ในบาตรพระ

แก้ว พงษ์ประยูร คือนักมวยปล้ำ...

http://www.youtube.c...h?v=Oo2_XDeL80E

ขอท่านั่งแหกหอยด้วย >> มันเท่ห์ดีครัชชช... 

 

 

ผมมีข้อสังเกตบางอย่างที่อยากฝากให้ช่วยกันคิดต่อด้วยครับ

*****************************

คำว่า "ปาณาติบาต" แปลเป็นไทยว่า "ฆ่า" ซึ่งมีความหมายไม่ดี (คือแค่ได้ยินก็ชวนให้คิดว่าผิดแล้ว)

ส่วนในภาษาบาลีแปลว่า "ทำให้หมดลมหายใจ" (taking breath) หรือ "ทำให้ชีวิตตกล่วงไป"

ผมขอเรียกง่ายๆ ว่า "ยุติชีวิต" ก็แล้วกัน

ปัญหาอยู่ตรงนี้ครับ

สมมติว่ามีหมาตัวหนึ่งป่วยเป็นโรคหัดระยะสุดท้าย

เชื้อจุลินทรีย์จำนวนมหาศาลรุมแทะทึ้งสมองของมันจนหมดสภาพแล้ว

มันเดินสะเปะสะปะ อาเจียนไป ฉี่ราดไป ชนข้าวของระเนระนาด ถ้ามัดไว้ก็จะดิ้น เพราะมันเจ็บปวดจากข้างใน

สัตวแพทย์บอกว่า ถ้ามัดไว้อย่างนั้นก็คงตะตายไปเอง แต่ไม่รู้เมื่อไหร่

คำว่า "ไม่รู้เมื่อไหร่" นี่แหละที่ทำให้เจ้าของคิดหนัก

ท้ายที่สุด เจ้าของก็ขอให้หมอให้ยาเพื่อให้มันหลับไป

ที่ขออย่างนั้นก็เพราะเขารักมัน ทนเห็นสภาพที่น่าเวทนาของมันไม่ได้

นี่คือวิธีสุดท้ายที่เขาพยายามปกป้องหมาที่เลี้ยงมันมาอย่างเพื่อนจนถึงที่สุด

ตรงนี้แหละครับที่ผมสงสัยว่า ความสงสารและความพยายามที่จะช่วย "ยุติความทรมานของมัน" เป็นปาณาติบาตหรือไม่?

บางครั้งก็คิดว่าพอจะเห็นคำตอบรางๆ แล้วว่า

"จะเป็นปาณาติบาตได้อย่างไร ในเมื่อเจ้าของหมารักมันมาก ไม่ได้มีเจตนาร้ายกับมันเลย"

แต่พอกลับไปคิดทบทวนอีกทีก็ไม่แน่ใจ

เพราะคำตอบที่คิดได้ในตอนแรกนั้นคิดโดยเอา "เจตนาของผู้กระทำ" เป็นตัวตั้ง

แต่ความไม่แน่ใจที่เกิดขึ้นในตอนหลังนั้นคิดจาก "ความรู้สึกของผู้ถูกกระทำ"

ผมหวังว่า วันหนึ่ง ถ้าเด็กในครรภ์หรือหมาตัวนั้นพูดได้ ปัญหาแบบนี้ก็คงจะยุติไปเสียที

เราชอบดูช่องทรูเอ็กซพลอร์1 มันจะเป็นช่องรวมสัตว์ สัตว์แพทย์ฝรั่งบางคนแบบคุณหมอ คริส บราวน์ (Bondi vet) น่ารักมากมาย

แต่บางตอน (ซึ่งไม่ใช่คุณหมอคริส) เป็นเรื่องม้าป่วย ปลาวาฬเกยตื้นอะไรเงี้ย..ฝรั่ง เขามีแนวคิดว่า มันจะทรมาน ต้องทำให้มันหลับไปซะ เราก็ยังสงสัยอยู่ในใจ พวกคุณวิชาการล้ำเลิศทำไมต้องไปคิดแทนสัตว์ด้วยฟระ?  มันอาจไม่อยากตายก็ได้ สัตว์ที่คิดฆ่าตัวตายมีน้อยมากๆ เลยนะ ที่มันดิ้นรนคือ ต้องการเอาชีวิตรอดตะหาก

 

 

ผมก็เคยติดอยู่พักนึง

ดูแล้วมีความสุขไงไม่รู้...บอกไม่ถูกครับ

 

ผมก็ชอบดูครับ(เมื่อตอนเด็ก)พวกสารคดีสัตว์น่ะนะ

แต่มีผู้ใหญ่บางคนมาวิจารณ์ว่า เวลาดูสัตว์ไล่ล่ากัน ไม่สงสารมันรึไง?ถ้าตัวเองเป็นเหยื่อจะรู้สึกยังไง?(นี่ก็เศือกคิดแทนสัตว์อีก?)

ดราม่าแบบน่ารำคาญฉิบ!!! ทำยังกะว่าเราไม่ต้องแดรกอะไรที่กระทบกระเทือนสัตว์ในธรรมชาติเลยงั้นแหละ

ต่อให้คุณแดรกเจ แดรกมังสวิรัตติ์ แล้วแน่ใจหรือว่ากระบวนการปลูกพืชพรรณเหล่านั้นไม่ไม่ได้ไปแย่งพื้นที่หากินของสัตว์ในธรรมชาติเลย?หรือไม่มีสัตว์ใดตายจากการกสิกรรมนั้นๆ?(ยาฆ่าแมลง,รั้วตาข่ายกั้นฯลฯ)

"...อุ๊ยตายนอกเรื่องโทษที   

แล้วใครว่าผมไม่เสนอทางแก้? ผมก็เสนอแล้วงัย ให้เด็กหรือพ่อแม่มีโอกาสเลือกได้ว่าจะเรียนต่อหรือไม่

ถ้าเขาต้องการเรียนต่อ ยังสู้ไหว ก็สมควรเป็นสิทธิของเขา

ในกรณีที่สังคมจะไม่เอาทำแท้ง แบบหัวเด็ดตีนขาด

เพิ่มเติม >> ผมไม่ได้'ถุย'ให้กับสมาชิกคนไหนในนี้ แต่ผมถุยใส่แนวคิดในระบบการศึกษาไทยต่ะหาก

พวกที่อ้างสังคมโบราณเนี่ย...ถามหน่อยว่ามันเหมือนกันหรือ? สังคมเกษตรใช้ต้นทุนน้อย แต่แรงงานมีประโยชน์มาก ดังนั้นเด็ก 1 คนจึงถือเป็นกำไร การทำแท้งจึงไม่ค่อยเกิด

แต่ในสังคมอุตสาหกรรม การเลี้ยงดูเด็กคนนึงคือต้นทุนมหาศาล บริบทมันต่างกัน

ผมไม่ได้บอกว่าสังคมแบบไหนมันดีกว่า...และผมก็ไม่ใช่คนที่ทำให้สังคมมันเปลี่ยนไปด้วย แค่อธิบายว่ามันต่างกัน

มาดูเมืองไทยระบบบ้านเราไม่เหมือนระบบบ้านเขา ก็ทำเท่าที่ทำได้ก็คือการให้ความรู้ในเรื่องเพศศึกษา

ซึ่งเป็นการตัดไฟแต่ต้นลม เพราะบ้านเราถ้าตั้งท้องขึ้นมาก็ต้องลาออกจากโรงเรียน

 

แปลว่าไอ้กติกาห่าเหวนี่สมควรคงอยู่ต่อไปงั้นหรือ? มันก็ขัดกับหน้าที่ของรัฐที่ต้องให้การศึกษากับพลเมืองอย่างทั่วถึงสิ

ผมไม่พูดถึงโรงเรียนเอกชนนะ เพราะนั่นเป็นสิทธิส่วนตัวของเขา แต่สถานศึกษาภาครัฐสมควรทำแบบนั้นหรืองัย(วะ?)

(แดรกภาษีจากพลเมืองถ้วนทั่ว แต่เศือกเลือกปฏิบัติ?)

แล้วคนท้องในวัยเรียน มันเดือดร้อนทางสังคมตรงไหน? ถ้าให้เขาเรียนต่อ มันจะทำให้คนอยากเย็สกันมากขึ้นหรือ?ผมว่าไม่!

เพราะมันเป็นตัวอย่างที่แสดงให้เห็นถึงความยุ่งยากที่ตามมาอยู่แล้ว ไม่เห็นต้องไปซ้ำเติม

แล้วพวกที่บอกทางออกคือคุมกำเนิดน่ะ ผมไม่ปฏิเสธนะ...แต่ถ้าพลาดไปแล้วจะทำงัย >>ซ้ำให้หมดที่ยืนใช่มั้ย?

ตัดไฟแต่ต้นลม? ถ้ามันพลาดขึ้นมาจนเกิดไฟไหม้แล้ว ต้องปล่อยให้มันไหม้ต่อไปจนฉิบหายเลยใช่มั้ย?เพราะกุเตือนมิงแล้ว แต่มิงไม่ทำตามเอง?

อเมริกาให้ความรู้เรื่องคุมกำเนิด ใช่ครับผมรู้ >> แต่คำถามคือคนที่พลาดไปแล้ว เขาซ้ำให้หมดที่ยืนแบบสังคมไทยหรือเปล่า? 

เรายังสงสัยอยู่ว่า ลูกที่อนุมัติให้คุณหมอถอดสายออกซิเจนพ่อ+แม่ตัวเอง เพราะไม่อยากให้ทรมาน อาจจะเข้าข่าย อนันตริยกรรม ด้วยล่ะ

อันนี้ผมเห็นด้วยเต็มที่ว่ามีสิทธิ์อนุมัติให้ถอด ถ้าพูดตรงๆมันคือ Passive ยูธานาเซีย 

กรณีทำแท้งอาจมีคนมาถกประเด็นได้ เพราะมองในแง่นึงมันเป็นการกระทำแบบ Active

แต่กรณีถอดสาย ลองคิดง่ายๆถ้าไม่มีวิทยาการต่ออายุพวกนี้ หรือหาอุปกรณ์ใส่สายไม่ได้แต่ทีแรก เขาก็ตายอยู่ดี

เลี้ยงเซลล์คัลเจอร์ที่ไร้อนาคตเอาไว้?เพียงเพราะเหตุผลทางศีลธรรม?ด้วยงบประมาณมหาศาล? สู้เอางบนั้นไปเลี้ยงเด็กปกติที่มีอนาคตได้หลายสิบคนเลย

คอมเม้นต์นึงจากอาจารย์เชน(ในบอร์ดเก่า) นี่ก็โดนใจผมอีกเหมือนกัน

http://forum.seritha...php?f=2&t=28885

Chenhero wrote:

มีแต่คนออกมาโชว์เทพ โชว์ความใจกว้าง เมื่อมีอุบัติเหตุเรื่องใต้สะดือ

"สมัยนี้เปิดกว้างแล้ว ห้ามกันไม่ได้ ควรสอนให้รู้จักป้องกัน"

"เป็นเรื่องธรรมดา ใครๆก็ควรจะยืดอกพกถุง"

ใช่ครับ สำหรับคนที่พร้อมสนุก พวกนี้ไม่ต้องรอให้ท่านออกมาโชว์เทพหรอกครับ เค้าปกป้องตัวเองอย่างดี

 

แต่ว่ามีคนบางพวกที่เค้าไม่สนใจเรื่องนี้ กำลังถูกคุกคาม

เด็กหญิงบางคนไม่เคยสำส่อน ไม่คิดว่าเรื่องนี้เป็นเรื่องหลัก บางคนจินตนาการถึงวันแต่งงานอันงดงาม

จึงไม่ทันป้องกันตัวเอง โดยส่วนใหญ่มักถูกจู่โจมแบบไม่ตั้งตัว ไม่รู้เท่าทันเด็กที่โตกว่า หรือผู้ใหญ่บางคน

พวกเค้าจึงไม่จำเป็นต้องพกถุง(ก็ไม่ได้คิดไปมีอะไรกับใครอยู่แล้ว) ตกเป็นเหยื่อ

พอผ่านเหตุการณ์อันเลวร้าย อาจจะจากคนที่เพิ่งรู้จักหรือจากคนที่กำลังดูใจอยู่ 

ก็ถูกกล่อมด้วยเพลงจากนักร้องดัง "เสียตัวอย่าเสียใจ"

ได้แต่โทษตัวเอง ไม่รู้จักระวังตัว

 

ส่วนผู้ชายเห็นนักวิชาการคนบันเทิง สร้างค่านิยมส่วนตัวผ่านสื่อ "เสรีภาพทางเซ็กซ์คือสิทธิ์ส่วนบุคคล" นึกว่าเป็นค่านิยมส่วนรวม

ประกอบกับแรงขับทางเพศ จึงมักคิดเข้าข้างตัวเองว่ากำลังเล่นบทเคน ธีรเดช "ปล้ำก่อนแล้วขอโทษทีหลัง ทำตัวดีๆ เด๋วนางเองก็เห็นใจยกโทษให้เอง"

แน่ละคนรับบทนางเอกไม่ได้เตรียมตัวเพื่อถูกกระทำชำเรา จะเอาถุงที่ใหนล่ะ

 

ทุกอย่างจึงลงเอยที่ คลีนิคทำแท้ง

 

ถูกต้องที่เราควรสอนความรู้เรื่องเพศให้กับเยาวชนของเรา แต่สิ่งที่เราไม่ได้ทำคือ สอนทักษะการใช้ชีวิต

ความรู้เรื่องเพศจึงไม่ใช่แค่เรื่องอวัยวะ หรือการมีเซ็กซ์

แต่ควรจะบอกลูกหลานเราให้รู้ถึงมุมมองของคนวัยต่างๆ 

มุมมองของผู้ชาย 

มุมมองของผู้หญิง 

มุมมองของคนรักสนุก 

มุมมองของคนอยากมีครอบครัวที่อบอุ่น 

รวมทั้งมุมมองของสังคม

ไม่งั้นเราก็จะเห็นข่าวแบบนี้อีก แต่เปลี่ยนเป็นพื้นที่อื่นเท่านั้น 

ตราบใดที่ยังมีผู้ใหญ่โชว์เกรียนผ่านจอทีวีพูดไปยิ้มไป "คนรุ่นใหม่ควรรู้จักป้องกัน ไปไหนมาไหนก็พกถุงติดตัว" อุตส่าห์เป็นนักวิชาการพูดได้แค่นี้ ใครก็พูดเป็นฟะ

 

ผมชอบคอมเม้นต์นี้ในหว้ากอ มันโดนใจดี!

เพราะคติพุทธฝังหัวแบบ คห 127 นะสิครับ คุณถึงให้ความสำคัญของก้อนเนื้อที่ยังพึ่งตัวเองไม่ได้ ประสาทสัมผัส

ยังไม่เจริญพอรับรู้อะไรได้เลย ว่าเป็นมนุษย์เรียบร้อยแล้ว (กรณีทำแท้งในเดือนแรกๆ)เพราะนิยามพุทธว่า เมื่อแม่มีระดู 

พ่อแม่มีเพศสัมพันธ์ มีวิญญาณมาสิง ก็เป็นมนุษย์แล้ว 

 

คุณกลับให้ความสำคัญก้อนเนื้อขนาดนี้มากกว่าชีวิตของผู้หญิงคนหนึ่ง ที่มีตัวตนตามกฎหมายมาเป็นสิบๆ ปี มีสมอง

เจริญพอจะรับรู้ความเครียดความกดดันที่จะต้องตั้งครรภ์โดยไม่พร้อม ต้องยอมเสียอนาคต เสียโอกาสต่างๆ ในชีวิต

ตัวเองเพื่อก้อนเนื้อก้อนหนึ่งอย่างนั้นเหรอ

 

เอางี้ ลองพิจารณาเรื่องทำแท้งอีกครั้ง โดยเอาศีลธรรมทางศาสนาโยนลงถังขยะ เอาความเชื่อเหนือธรรมชาติทิ้งไปซะ

ไม่เอาบาปบุญ ไม่เอานรกสวรรค์ ไม่เอากฎแห่งกรรม ไม่เอาชาตินี้ชาติหน้ามาคิด แล้วถามว่าการที่ผู้หญิงคนหนึ่งไป

ทำแท้งได้แบบถูกกฎหมาย จะส่งผลเสียทางสังคม ทางเศรษฐกิจอะไรบ้าง ทั้งระยะสั้นระยะยาว แล้วเทียบกับผลเสีย

ที่ผู้หญิงคนหนึ่งจะยอมมีลูกโดยไม่พร้อม แล้วลองอภิปรายดู 

 

จากคุณ : Geneticist

 

สิ่งที่คนไทยควรเรียนรู้อย่างหนึ่งคือ ให้ถามตัวเองว่าเราเป็นประเทศประชาธิปไตยที่ให้อิสระกับทุกความเชื่อ หรือเราเป็นประเทศเทวธิปไตย (Theocracy)ที่มีพุทธศาสนาควบคุมรัฐ ถ้าตอบข้อแรกเรื่องทำแท้งเสรีก็เป็นไปได้ ถ้าเป็นข้อสองก็ให้เลิกหลอกตัวเองซะทีว่าเราอยู่ในประเทศที่มีเสรีภาพในการนับถือศาสนา แล้วพวกเราที่สนับสนุนการทำแท้งเสรี จะได้เลิกพูดกัน

ในรัฐที่เป็นประชาธิปไตยแบบ Secular การเมืองกับศาสนาแยกกันสมบูรณ์ ไม่ได้แปลว่ารัฐต้องต่อต้านศาสนา แต่ห้ามต่อต้าน หรือสนับสนุนศาสนาใดๆก็ตาม ปล่อยให้เป็นเรื่องของประชาชน รัฐห้ามยุ่ง ดังนั้นรัฐก็ห้ามออกกฎหมายควบคุมประชาชนโดยอ้างความเชื่อของศาสนาใด ศาสนาหนึ่ง ลัทธิใด ลัทธิหนึ่ง

จากคุณ : Geneticist
เขียนเมื่อ : 20 พ.ย. 53 09:06:01

เอาล่ะ...ถ้าไม่อยากให้ทำก็ไม่ว่ากัน แต่ควรหาทางออกให้แม่ของเด็กบ้าง กรณีที่ยังเรียนไม่จบ

ให้เขาหรือครอบครัวมีสิทธิ์เลือกเอง ว่าจะเรียนต่อหรือจะไปเลี้ยงลูก

ไม่ใช่แม่ม...เอาจารีตไร้สาระไปตัดสิน ไล่ออกจากสถานศึกษาอย่างเดียว>>บ้ารึเปล่าวะ?

คนท้องมาเรียน มันก็เดือดร้อนตัวเขาคนเดียวอยู่แล้ว ไม่ได้เดือดร้อนคนรอบข้างสักหน่อย>>โรงเรียนไปเศือกอะไรด้วยวะ? 

สันดารสังคมชอบบูชายัญ โดยไม่คิดแก้ปัญหา นอกจากสำเร็จความใคร่ทางศีลธรรมไปวันๆ

ถุยยยยยย...

ผมนี่แหละเห็นด้วย ที่แม่มีสิทธิ์จะเลือกได้...แต่ให้อยู่ในวินิจฉัยแพทย์

เพราะผมถือหลักให้ความสำคัญกับสิทธิของแม่(ซึ่งเป็นบุคคลจริงๆตามหลักกฎหมายสากล)มากกว่าตัวอ่อนที่ไม่ต่างกับหนอน(ช่วง 3 เดือนแรก)!

ผมไม่สนใจหลักศาสนาที่พิสูจน์ไม่ได้ ไอ้เรื่องวิญญาณมาจุติ อะไรพรรค์นั้น 

ถ้ามองแบบชีววิทยา 

มองแง่กายภาพ เอมบริโอ 3 เดือนแรก มีปมประสาทไม่ต่างกับหนอน ยังไม่มีสมอง จะเรียกว่ามันเท่ากับคนได้งัย?

หรือถ้ามองในแง่ที่ว่า มันมีโอกาสพัฒนาไปเป็นคนได้(แม้ตอนนี้จะไม่เป็น)...งั้นการชักเว่าถือเป็นการฆ่าคนมั้ย?

ว่าแล้วมันต้องมาไม้นี้ เพราะสันดารมันถ่อยมาแต่ไหนแต่ไร...  

ใครครับ? ใช่ดารารึเปล่า?